Międzynarodowe egzaminy językowe pozwalają na ocenę umiejętności językowych na międzynarodowym poziomie. W zależności od poziomu trudności i rodzaju egzaminu, potwierdzenie swojej wiedzy w udokumentowany sposób może być kartą przetargową w ubieganiu się o pracę lub dostaniu się na wymarzony kierunek studiów. Są one obiektywnym i uniwersalnym narzędziem dokumentującym faktyczną znajomość języka w mowie i piśmie, przez co honoruje je wiele instytucji na całym świecie. Odpowiedni certyfikat może otworzyć wiele drzwi, np. być przepustką do wyjazdu na kongres lub wydarzenie naukowe, pozwolić dołączyć do programu stypendialnego, wymiany studenckiej typu Work and Travel lub programu Au Pair, zwolnić z dodatkowych testów językowych na studiach bądź w rekrutacji na wyższe stanowisko w firmie. Poza tymi oczywistymi zaletami, certyfikat pełni jeszcze jedną ważną rolę: motywuje do nauki i systematycznego kontaktu z językiem. Kiedy obierzemy sobie cel w postaci zdania egzaminu, nie ma już odwrotu: termin zbliża się nieubłaganie, musimy więc podzielić naukę na logiczne części i systematycznie ćwiczyć, aby nasz plan miał jak największe szanse powodzenia. 

Zanim jednak przystąpisz do działania, zastanów się który certyfikat będzie dla Ciebie najbardziej odpowiedni. Poniżej przedstawiam krótką charakterystykę najbardziej popularnych egzaminów z języka angielskiego. Mam nadzieję, że to zestawienie, razem z analizą Twojej obecnej sytuacji życiowej, potrzeb i poziomu zaawansowania językowego, pomoże Ci podjąć najlepszą decyzję!

1. Egzaminy Cambridge – FCE, CAE, CPE

FCE, czyli First Certificate in English – egzamin na poziomie B2, czyli średniozaawansowanym. Składa się z podzielonej na 4 sekcje części pisemnej, czyli Reading (czytanie ze zrozumieniem), Use of English (zagadnienia gramatyczno-leksykalne), Writing (pisanie) i Listening (słuchanie), a także z części ustnej, która zwykle odbywa się innego dnia i polega na odpowiadaniu na pytania w parze z innym kandydatem w obecności dwóch egzaminatorów. Część pisemna trwa łącznie ponad 3 godziny, część ustna zajmuje około kwadrans.

Jakie korzyści daje FCE?

• Jest  uznawany przez ponad 150 uczelni wyższych w Polsce i 2 000 uczelni zagranicznych
• Honorują go znane marki będące w czołówce rankingu pracodawców: Adidas, Bank Millenium, Coca-Cola, Hewlett-Packard Poland, KPMG, Siemens sp. z o.o. i wiele innych
• Pozwala zaliczyć zajęcia z języka angielskiego na studiach w Polsce, otrzymać zwolnienie z egzaminów końcowych z języka angielskiego oraz brać udział w programach wymiany międzyuczelnianej
• W połączeniu z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym pozwala uczyć języka angielskiego jako obcego w przedszkolach oraz w klasach 1–3 szkoły podstawowej w Polsce
• Jest honorowany przez Urząd Służby Cywilnej jako potwierdzenie znajomości języka angielskiego wymaganej od pracowników polskiej służby cywilnej
• Jest uznawany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej jako potwierdzenie znajomości języka angielskiego wymaganej od pilotów wycieczek.
• Umożliwia studia pierwszego stopnia w języku angielskim w krajach nieanglojęzycznych.

CAE, czyli Certificate in Advanced English – strukturalnie podobny do FCE, ale na poziomie C1, czyli zaawansowanym. Poświadcza on, że znasz angielski na poziomie oczekiwanym od profesjonalisty pracującego w biznesie lub studenta studiów licencjackich. 

CAE jest honorowany przez ponad 3 tys. instytucji na całym świecie, a wśród nich uczelnie wyższe, pracodawców i agencje rządowe. Egzamin ten przydatny jest w:
•   rekrutacji na prawie wszystkie uczelnie brytyjskie
•   uzyskaniu aż do 70 dodatkowych punktów UCAS Tariff
•   rekrutacji na uniwersytety i instytuty TAFE w Australii
•   uzyskaniu wizy studenckiej do Australii
•   rekrutacji na uczelnie wyższe w USA i Kanadzie.

W połączeniu z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym pozwala uczyć języka angielskiego w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach średnich w Polsce.

CPE, czyli Certificate of Proficiency in English, najwyższy poziom C2, czyli pełny poziom biegłości językowej. Pokazuje on, że w pełni opanowałeś język angielski i możesz posługiwać się nim płynnie w wymagających sytuacjach w środowisku akademickim i zawodowym. Zdany egzamin daje możliwość rozpoczęcia studiów podyplomowych lub doktoranckich na uczelniach wyższych w krajach anglosaskich, pozwala też prowadzić negocjacje biznesowe na poziomie menedżerskim w międzynarodowych kontekstach biznesowych.

Egzaminy Cambridge przeprowadzane są w certyfikowanych centrach, w Polsce są to ośrodki British Council. Uzyskany wynik nie ulega przedawnieniu, a więc raz zdany certyfikat będzie nam służył dożywotnio.

2. TOEFL

Omówiliśmy pokrótce egzaminy Cambridge, dla równowagi czas na model bardziej amerykański. TOEFL, czyli Test of English as a Foreign Language jest standaryzowanym akademickim egzaminem z języka angielskiego, wybieranym głównie przez uczniów ubiegających się o przyjęcie na studia w Stanach Zjednoczonych lub Kanadzie. TOEFL jest również akceptowany jako dowód znajomości języka angielskiego przez niektóre uczelnie spoza Stanów Zjednoczonych. Przebiega w formie testowej, w większości mamy do czynienia z pytaniami wielokrotnego wyboru (multiple choice) sprawdzającymi przekrojowo biegłość w posługiwaniu się językiem angielskim. Składa się z 4 części nastawionych na przetestowanie użycia języka w środowisku akademickim: czytania (umiejętność rozumienia tekstów akademickich), rozumienia ze słuchu – (umiejętność rozumienia języka angielskiego używanego na wyższych uczelniach, mówienia oraz pisania (pisanie w sposób przyjęty na uczelniach wyższych). Co ciekawe, część ustna przebiega trochę nietypowo w porównaniu do innych egzaminów, gdyż przebiega przy użyciu komputera za pomocą mikrofonu. Należy wyrazić opinię na znajomy temat oraz wypowiedzieć się na jakiś temat na podstawie wysłuchanych i przeczytanych tekstów. 

Punktacja przyznawana jest w zakresie od 0 do 120 punktów, a każda uczelnia ma własne kryterium odnośnie minimalnej ilości punktów akceptowanej do przyjęcia na studia (warto więc najpierw zapoznać się z wymaganą punktacją uczelni, na które planujesz aplikować). Wyniki egzaminu TOEFL są ważne przez 2 lata od ich uzyskania.

3. IELTS

Egzamin IELTS (International English Language Testing System), podobnie jak wyżej opisany TOEFL, sprawdza umiejętność logicznego argumentowania i wyciągania wniosków, czytania ze zrozumieniem tekstów naukowych, opisywania wykresów, rozumienia słownictwa przydatnego w praktyce. W przeciwieństwie do TOEFL, IELTS jest bardziej popularny w Wielkiej Brytanii.

Bezdyskusyjną zaletą przystąpienia do testu IELTS jest możliwość wyboru jednego z jego dwóch rodzajów: IELTS Academic i IELTS General Training. IELTS Academic najlepiej odpowie Twoim potrzebom, jeśli chcesz wyjechać za granicę do pracy w anglojęzycznej firmie lub studiować na uczelni zagranicznej na poziomie licencjackim, lub magisterskim. Z kolei IELTS General Training oceni twoją zdolność do radzenia sobie w sytuacjach życia codziennego, dlatego zwykle podchodzą do niego osoby, które chcą emigrować do krajów anglojęzycznych.

Wyniki IELTS są przedstawiane na skali od 1 (najniżej) do 9 (najwyżej), a ważność tego certyfikatu to 2 lata. 

4. TOEIC

No dobrze, ale co jeśli studia daleko za nami? Kolejną alternatywą może być TOEIC – Test of English for International Communication, który jest standaryzowanym egzaminem z języka angielskiego skierowanym do profesjonalistów i firm. Nie sprawdza ogólnej znajomości języka angielskiego (tak jak np. egzaminy Cambridge), ale umiejętność radzenia sobie w sytuacjach zawodowych. Egzamin został stworzony w odpowiedzi na potrzeby pracodawców, którzy nie do końca wierzyli, że kompetencje potwierdzone ogólnym certyfikatem pracownikowi wystarczą. 

Mamy tu do czynienia z ciekawą strukturą, gdyż TOEIC to właściwie dwa oddzielne egzaminy. Jeden sprawdza receptywną sprawność w języku angielskim (słuchanie i czytanie), a drugi skupia się na sprawności produktywnej (mówienie i pisanie). Kandydaci mogą zdecydować się na przystąpienie do obu egzaminów TOEIC lub tylko do jednego z nich, w zależności od potrzeb. 

Egzamin ustny i pisemny TOEIC jest przeprowadzany na komputerze. Kandydat nagrywa swoje odpowiedzi ustne na nagrane lub zapisane pytania i zapisuje na klawiaturze swoje odpowiedzi do części pisemnej. Wyniki TOEIC, tak samo jak w przypadku TOEFL i IELTS, są ważne przez 2 lata.